Woda

BABCIA CHRUST

Zobacz cały poradnik: Piękna papryczka uwodzi kształtem. Zamień kilogramy nazabójczą pewność siebie

Starzejemy się, bo nasze organizmy ulegają oksydacji, ale wolnorodnikowe

niszczycielstwo nie jest nieodwracalne. Można je nawet opóźniać. Nie jestem

fanką długowieczności i bardziej niż w zdrowiu dożyć setki, wolałabym wypić

setkę na zdrowie. Dla niektórych po setce życie się dopiero zaczyna. Alkohol

mocno zakwasza, ale dla pijących ciekawostką niech będzie fakt, że czysta

wódka (niekolorowa) ma wyższe pH niż piwo czy wino. Jeśli nie zmieszasz

jej z sokiem, będzie zdrowsza — przynajmniej pod względem pH — od piwa,

które dodatkowo zawiera jeszcze drożdże. Jedyną z kolei zasadą rzekomo zasadowego

Pilsnera Urquella jest to, że jak na piwo przystało, jest kwaśny. Gdyby

alkohol był zasadowy, nie umieralibyśmy na kaca.

Oprócz pH masz jeszcze ważny — o ile nie ważniejszy — potencjał redox

tego, co pijesz. Jeśli produkt jest zakwaszający, a do tego ma wysoki redox,

właśnie pomyliłaś dystrybutor. Im wyższy potencjał ORP (redox) tego, co

pijemy, tym bardziej produkt jest utleniony i dla nas szkodliwy. Oxidation

Reduction Potential (ORP) to jednostka wyrażająca stopień utleniania-redukcji

wody (płynu) mierzona w milivoltach. Redox to nic innego jak informacja,

na ile dana substancja będzie potrafiła oddawać i przyjmować elektrony,

by skutecznie zamknąć usta wolnym rodnikom, albo jeszcze prościej — poziom

antyoksydantów w cieczach. Niekorzystny potencjał to ten z przedziału

100 – 600 mV. Najlepiej, kiedy jest ujemny. Gdyby woda, którą pijemy, miała

redox poniżej zera, doktor skalpel obsługiwałaby tylko nieszczęśliwe wypadki.

Najczęściej pite przez nas i popularne wody mineralne ze sklepu, wody

smakowe, wszelkiego rodzaju słodkie napoje gazowane, soki, drinki, puszki,

enerdżajzery, izotoniki czy piwo to redox rzędu nawet 200 – 300 mV, czyli

bardzo niekorzystny. Wody mineralne z naturalnych źródeł mają ORP już

niższy, bo 100 – 200 mV. Bardzo dobra woda źródlana schodzi poniżej 100,

ale z reguły tak niską lub ujemną wartość potencjału ma tylko przy źródle.

Poniżej ‒100 mV ma już tylko woda z wodorem. Aktywny wodór to najlepszy

antyutleniacz.

Świeżo wyciśnięty sok z pomarańczy może mieć ORP ujemny, ale musiałaby

to być naprawdę świeżo zerwana z drzewa pomarańcza. Z tych przechowywanych

nie wiadomo gdzie i konserwowanych chemią tyle nie wyciśniesz,

ale i tak redox będzie dużo niższy niż soku z butelki czy kartonu.

Skoro tak rzadko pijemy świeże soki, niespecjalnie dbamy o dietę, a większość

produktów i stres zakwaszają, warto przyjrzeć się wodzie, którą pijemy.

W końcu to najlepszy rozpuszczalnik. Kiedyś pewna mądra starsza pani powiedziała

do mnie z nostalgią w głosie, że człowiek starzeje się, bo wysycha.

I coś w tym jest, bo o ile w dniu narodzin mamy w sobie nawet do 90% wody,

o tyle na starość — zaledwie 55. Dzieje się tak dlatego, że przestajemy przyswajać

i przetwarzać nawet pitną wodę.

Skoro ponad 70% powierzchni Ziemi to woda, życie miało w niej początek,

a wszyscy jesteśmy jej chodzącą formą, nie możesz jej nie pić albo jej nie lubić.

Stan Twoich naczyń krwionośnych, skóry i stawów zależy w dużej mierze właśnie

od wody. Odwodnione komórki słabną i szybciej się starzeją. To, że bez

wody pociągniesz zaledwie tydzień, wiadomo, ale wciąż nie wszyscy wiedzą,

że liczy się jej jakość. Woda wodzie nierówna. Ta o niskim pH albo pełna

zanieczyszczeń nie tylko nie odwróci procesu rdzewienia, ale może go jeszcze

pogłębić. W moim przypadku schody zaczęły się chyba wtedy, kiedy — nie

wiedzieć czemu — zaczęłam pić duże ilości wody gazowanej i herbaty.

ODCZYNIARNIA

Żeby woda neutralizowała działanie kwasów w organizmie, jej pH powinno

wynosić przynajmniej 7,4, bo płyny ustrojowe utrzymują równowagę pH

na poziomie 7,365. Najlepiej, żeby miało 8,0 – 9,0, tymczasem większość wód

mineralnych ze sklepu nie ma nawet tego 7,4, a lepiej pod względem pH wypada

czasami woda z kranu, choć w zależności od miasta i ujęcia też różnie z nią

bywa. Przegotowana ma zawsze wyższe pH niż surowa — z reguły o 0,4 – 0,6

jednostek więcej.

Dzisiaj nie robi to na mnie wrażenia, ale trzy lata temu było tak dużym

szokiem, że odstawiłam mineralną i z ciekawości przez jakiś czas piłam tylko

wodę przegotowaną, obserwując zdecydowaną poprawę samopoczucia. Zaciekawiona

zjawiskiem, wypożyczyłam z zaprzyjaźnionego laboratorium urządzenie

Elmetron CX-401, potem CP-411, i zbadałam pH (na starcie — kalibracja

3-punktowa na wzorcowych buforach — żeby nie było!) i redox kilkudziesięciu

płynów w swojej kuchni. Wyniki powtórzyłam w ubiegłym i na początku

tego roku, rozszerzając tabelkę o kilka innych wód i napojów, w tym alkohol.

I coś w tym jest, bo o ile w dniu narodzin mamy w sobie nawet do 90% wody,

o tyle na starość — zaledwie 55. Dzieje się tak dlatego, że przestajemy przyswajać

i przetwarzać nawet pitną wodę.

Skoro ponad 70% powierzchni Ziemi to woda, życie miało w niej początek,

a wszyscy jesteśmy jej chodzącą formą, nie możesz jej nie pić albo jej nie lubić.

Stan Twoich naczyń krwionośnych, skóry i stawów zależy w dużej mierze właśnie

od wody. Odwodnione komórki słabną i szybciej się starzeją. To, że bez

wody pociągniesz zaledwie tydzień, wiadomo, ale wciąż nie wszyscy wiedzą,

że liczy się jej jakość. Woda wodzie nierówna. Ta o niskim pH albo pełna

zanieczyszczeń nie tylko nie odwróci procesu rdzewienia, ale może go jeszcze

pogłębić. W moim przypadku schody zaczęły się chyba wtedy, kiedy — nie

wiedzieć czemu — zaczęłam pić duże ilości wody gazowanej i herbaty.

ODCZYNIARNIA

Żeby woda neutralizowała działanie kwasów w organizmie, jej pH powinno

wynosić przynajmniej 7,4, bo płyny ustrojowe utrzymują równowagę pH

na poziomie 7,365. Najlepiej, żeby miało 8,0 – 9,0, tymczasem większość wód

mineralnych ze sklepu nie ma nawet tego 7,4, a lepiej pod względem pH wypada

czasami woda z kranu, choć w zależności od miasta i ujęcia też różnie z nią

bywa. Przegotowana ma zawsze wyższe pH niż surowa — z reguły o 0,4 – 0,6

jednostek więcej.

Dzisiaj nie robi to na mnie wrażenia, ale trzy lata temu było tak dużym

szokiem, że odstawiłam mineralną i z ciekawości przez jakiś czas piłam tylko

wodę przegotowaną, obserwując zdecydowaną poprawę samopoczucia. Zaciekawiona

zjawiskiem, wypożyczyłam z zaprzyjaźnionego laboratorium urządzenie

Elmetron CX-401, potem CP-411, i zbadałam pH (na starcie — kalibracja

3-punktowa na wzorcowych buforach — żeby nie było!) i redox kilkudziesięciu

płynów w swojej kuchni. Wyniki powtórzyłam w ubiegłym i na początku

tego roku, rozszerzając tabelkę o kilka innych wód i napojów, w tym alkohol.

W pierwszej tabeli produkty podaję w porządku alfabetycznym, w drugiej —

według pH malejąco, a w trzeciej — według ORP rosnąco. Spójrz na wyniki. 

Trochę to przypomina sytuację z GI i GL, w której wysoki indeks niekoniecznie

oznaczał wysoki ładunek, i odwrotnie. Mocno zakwaszająca kawa czy

słabo zasadotwórcza zielona herbata ma stosunkowo niski redox, co tłumaczyłoby

ich działanie antyoksydacyjne, ale wiele wód mineralnych — nawet tych

z przyzwoitym pH — ma ORP grubo powyżej 200. Rekomendowane niskosodowe

wody mineralne typu Kinga Pienińska często mają pH sporo poniżej

7,0 albo niewiele wyżej. Zauważ też, że wody wysoko zmineralizowane albo

gazowane — z racji zawartości CO2 — mają automatycznie niższe pH. Pomijając

soki owocowe czy kwaszonki, odczyn pH spada zawsze na niekorzyść,  kiedy produkt jest z dodatkiem cukru lub sztucznych słodzików, doprawiany

długą listą syntetyków i sztucznie barwiony jak w przypadku popularnych wód

smakowych, enerdżajzerów w puszkach czy izotoników. I może nie byłoby tak

źle, gdyby redox tych wynalazków nie szybował przez to aż tak w górę. Zamiast

tracić zdrowie i kasę, izotonik najlepiej zrób sobie sama, dodając do wody

odrobinę soli morskiej, miodu i świeżo wyciśnięty sok z cytryny.

Najpierw zapachem i smakiem, a potem redoksem (‒250 mV) zabiła mnie

woda Zuber, ale tej się na szczęście nie pije, lecz ją dawkuje. Łatwiej niż Zubra

wypić sok z kwaszonej kapusty — z takim redoksem jest megadetoksem. Dobrowianka

dobrze robi jedynie producentom. Jeśli już musisz kupić mineralną

w sklepie, wybierz niegazowaną, i lepiej Nałęczowiankę niż nieszczęsną Kingę,

chociaż z drugiej strony — przy coli, redbullu czy XS-ie to i tak samo zdrowie.

Kierowanie się z kolei tylko parametrami pH i redox przy ocenie prozdrowotności

napojów może doprowadzić do absurdu, bo wyborowa ma lepsze parametry

niż niejedna woda.

Badania redoksu są czasochłonne, wyniki stabilizują się długo i wahają się

w zależności od warunków zewnętrznych, w tym nawet czystości naczyń czy

ogniw pomiarowych. Te przeprowadzane przeze mnie w warunkach domowych

nie są oczywiście wyrokiem, ale dają wyobrażenie na temat zjawiska i je

potwierdzają. Redox świeżo zaparzonej zielonej herbaty będzie na pewno niższy

niż ostudzonej, ale wysoka temperatura płynu uniemożliwia zanurzenie

elektrody. Nie zmienia to jednak faktu, że ORP herbaty czy kawy jest niski

i wynosi na pewno poniżej 50 mV. Redox soku czy choćby wody z cytryną też

będzie zmieniać się z każdą minutą na niekorzyść, dlatego warto wypić taki

świeżo przygotowany sok czy herbatę duszkiem. Podobnie jest z przechowywaniem

butelek w magazynach, a potem w sklepach i w domu, bo pety i ekspozycja

na światło odbierają wodzie życie.

Najlepiej byłoby pić wodę nie tylko o wyższym, zasadowym pH, ale też

niskim, wręcz ujemnym potencjale redox, bo to zapewniłoby nam mocny zastrzyk

sił witalnych i szybszą regenerację. Im intensywniejszy jest Twój trening,

tym bardziej gromadzący się kwas mlekowy i dwutlenek węgla zakwaszają

mięśnie, powodując zmęczenie i ból. Czasami jesteś tak zakwaszona, że o treningu

nie ma mowy. Z potem tracisz też wiele wody i cennych elektrolitów,

a niedobory potasu czy magnezu u sportowca nie wchodzą w rachubę. Picie

wody alkalicznej przed treningiem, w jego trakcie i po nim zmniejsza zdecydowanie

takie objawy i poprawia wydolność.

Głupie przeziębienie czy grypa to też wynik zakwaszenia organizmu, więc

tym bardziej szkoda, że przy takim natłoku nieszczęść i stresu rzadko mamy

do czynienia z wodą, której redox byłby ujemny. Taki ORP mają tylko wody źródlane, ale tracą go w procesie butelkowania i magazynowania. Popularne

wody mineralne ze sklepu tak naprawdę są mocno utlenione i ze zdrowiem

niewiele mają wspólnego, nie mówiąc już o tym, że bardzo często do chętnie

przez nas kupowanych plastików trafia woda z tego samego ujęcia, które dostarcza

nam wodę do sieci wodociągowej. Nie miałabym z tym najmniejszego

problemu, gdyby przestano mi w przerwach mojego ulubionego serialu wciskać

kit, że woda mineralna jest fit. Dlaczego zatem wolimy kupić wodę w sklepie,

a nie potrafimy docenić tej pod własnym dachem?

Norma wody do picia to szeroki przedział od 6,5 do 9,5 pH. Jeśli kranówka

ma 6,7 czy 7,1, wciąż spełnia wymogi i nikt się tym nie przejmuje. Ubolewam,

że pH wody w Poznaniu nieco spadło w stosunku do lat ubiegłych. Woda

z kranu jest wciąż kontrolowana i bezpieczna dla zdrowia człowieka, ale oczywiście

nie bez wad. Patrząc na wyniki pomiarów, mam jednak wrażenie, że

ma ich i tak mniej niż niejedna woda mineralna, i w dodatku mniej kosztuje.

Kosztują, niestety, sposoby podwyższania jej pH czy obniżania redoksu, bo

niejeden jonizator ma wartość przyzwoitego kilkuletniego auta, a przez niektóre

suplementy nie kupisz w tym miesiącu kolejnych szpilek. Microhydrin,

o którym wspominam w tabelce, czyni z wodą cuda.

TWARDA ŻYCIA WARTA

Do prawidłowego funkcjonowania organizm potrzebuje nie tylko wody,

ale i wszelkich rozpuszczonych w niej składników, m.in. wodorowęglanów,

siarczanów, chlorków, sodu, potasu, wapnia i magnezu. Gdybyśmy zaczęli pić

wodę destylowaną, nie tylko nie mielibyśmy szans na ten cenny transport, ale

też wypłukalibyśmy z siebie całą tablicę Mendelejewa.

Obok pH i redoksu istotną cechą wody jest jej twardość. Często narzekamy

na smak i zapach wody, ale to wynik procesu uzdatniania, w tym chloru

używanego do dezynfekcji. Kamień w czajniku czy pralce nie bierze się z księżyca,

lecz ze związków wapnia i magnezu odpowiedzialnych właśnie za twardość

wody. Twardość, która według wielu najnowszych badań nie jest wcale

taka zła. Pisze o tym Tadeusz Wojtaszek w publikacji Woda — strumień życia

z 2008 roku. Gruzini pijący twardą wodę nie zapadają na choroby układu krążenia

i słyną z długowieczności, w przeciwieństwie np. do Finów, którzy korzystają

z wody miękkiej, polodowcowej. Po tym, jak w 1972 roku władze fińskie

postanowiły temu zaradzić i m.in. zaopatrzyć wodę w odpowiednie składniki

mineralne, liczba zgonów z powodu chorób układu krążenia w północnej Karelii

na przestrzeni ponad 20 lat tej prozdrowotnej kampanii zmniejszyła się aż o 75%. Zawartość wapnia i magnezu w wodzie pitnej ma o tyle znaczenie dla

naszego zdrowia, że organizm przyswaja je lepiej i szybciej niż te z pożywienia.

Zobacz cały poradnik: Piękna papryczka uwodzi kształtem. Zamień kilogramy nazabójczą pewność siebie