Historia
Praktykowanie hygge jest symbolem narodu duńskiego od
wielu lat. Hygge to jedno z codziennych słów, które opowiadają historię
duńskiego życia. Wywodzi się ono ze staronordyckiego słowa hu,
oznaczającego „myśl, umysł i odwagę”. Staronordycka forma hyggja (będąca
odpowiednikiem staroangielskiego hycgan
i staro-wysoko-niemieckiego hyggen)
oznaczan „myśleć”. Słowo hygge zostało zapożyczone od Norwegów pod koniec XIX w. albo na
początku XX w.; w języku duńskim słowo to oznacza „pocieszać” albo
„zachęcać”.
Każdy obcokrajowiec przebywającyb w Danii bez trudu rozpozna
to, co duńskie. Hygge („przytulność”), tryghed
(„bezpieczeństwo”) i trivsel („dobre
samopoczucie”) to trzy gracje duńskiej kultury i życia społecznego.
Jonathan M. Schwartz
Duńczycy potrafią docenić w życiu małe rzeczy i jak najlepiej
wykorzystywać to, co mają do dyspozycji.
Kładą nacisk na wewnętrzną sferę ludzi, miejsc i rzeczy.
Współczesna Dania wywodzi się ze stopniowo rozdrabnianego
wielkiego duńskiego imperium kolonialnego, które kiedyś rozciągało się od
Grenlandii aż po Islandię i obejmowało Norwegię, południową Szwecję, północne Niemcy
i dzisiejszą Danię aż do wysp Morza Bałtyckiego. Ale po tym, jak w XIX w. Dania
została zmuszona do oddania dużej części swojego terytorium, włącznie z
przepięknymi górskimi krajobrazami dzisiejszej Norwegii, Duńczycy zaczęli
utożsamiać się z małym terenem i jego wewnętrznym krajobrazem.
Nie opłakiwali porażki militarnej swojego kraju, lecz cieszyli
się tym, co zyskali wewnątrz. Duńczycy nie tylko pogodzili się z oddaniem gór w
zamian za łagodniejsze formy nizin i liczne małe wyspy, ale także zaczęli je idealizować.
Poszukali tożsamości we własnym wnętrzu i położyli nacisk na wewnętrzną
przestrzeń, traktując ją jak rzeczywistość, która rządzi się własnymi prawami.
Nowa tożsamość narodowa Duńczyków została ukształtowana w
epoce oświecenia.
Ważną rolę odegrały tu nauki Nicolaia Frederika Severina
Grundtviga (1783 – 1872) i jego projekt folkeoplysning, który dotyczył całościowego, powszechnego oświecenia.
Grundtvig odwoływał się do wartości oświecenia związanych z osobistą wolnością,
czerpał inspirację z mitologii nordyckiej i — przede
wszystkim — był przeciwnikiem elityzmu. Wierzył, że fundamentem
narodowej tożsamości jest poczucie przynależności. Twierdził, że Dania nie
powinna dążyć do podbijania nowych terenów, lecz szukać dobrobytu w zdrowiu i
samopoczuciu swoich obywateli. Uważał również, że każdy Duńczyk powinien mieć
dostęp do edukacji i życia na odpowiednim poziomie — dotyczyło to w
szczególności rolników, którzy stanowili większość narodu duńskiego. Grundtvig
został liderem ruchu Danish Folk High School, gwarantującego możliwość kontynuowania
nauki przez całe życie. Nauczał głównie za pomocą pieśni i hymnów, kładąc
podwaliny pod tradycję wspólnego śpiewania, która trwa do dzisiaj.
W większości duńskich domów do dziś można znaleźć egzemplarz
śpiewnika Folk High School. Duńczycy nadal chętnie śpiewają pieśni ideologiczne
podczas różnych uroczystości. Pieśni te opowiadają o takich wartościach jak
prostota, radość, odwzajemnianie się, wspólnota i przynależność, będących
fundamentem hygge.
Hygge jest rezultatem pewnego społecznego etosu, który
powstał w Danii na przełomie XIX i XX w.
W tamtym czasie zaszła w społeczeństwie ważna przemiana —
z uprzemysłowionego i zurbanizowanego zmieniło się ono na takie, dla którego
ważniejsze są czas wolny, autentyczność, racjonalizm naukowy i wygoda domowego
życia. Kultura elit została potępiona i uznana za płytką przez powiększającą
się klasę średnią, która kładła nacisk na rodzinę i intymność.
Historia Danii, jej egalitaryzm, liberalizm i stawianie na
pierwszym miejscu wolności i dobrego samopoczucia sprawiły, że Duńczycy
nauczyli się żyć chwilą.
Hygge to ułatwia. To słowo otwiera przed nami mały wszechświat,
w którym rządzą sens i nieograniczone możliwości, dając nam wiele powodów do
radości.
W tej książce
Nie trzeba być Duńczykiem, żeby zrozumieć, czym jest hygge,
i czerpać radość z jego praktykowania. Wszyscy znamy ogólne wartości, które
leżą u podstaw hygge, takie jak przynależność, zaufanie, więź, wspólnota, wzajemność,
pobratymstwo, bezpieczeństwo, dom, zadowolenie, autentyczność, obecność i
miłość.
Ta książka ma zachęcić do dokonania drobnych zmian w
swoim zachowaniu i myśleniu, po to aby wprowadzić więcej hygge do codziennego
życia.
Pomaga lepiej zrozumieć całą koncepcję i podpowiada, jak
przełożyć ją na praktykę.
Hygge daje nam mocne ramy, które pomagają zaspokajać
typowe ludzkie potrzeby i pragnienia. Pod niematerialnymi nagrodami kryje się
prosta, materialna struktura. Aby nauczyć się praktykować hygge, trzeba wykonać
konkretne działania, które przywołają jego ducha — dawać innym schronienie,
gromadzić się, otaczać się, obejmować, pocieszać i ogrzewać samych siebie oraz
siebie nawzajem. Kultywowanie takich cnót
jak równowaga, umiarkowanie, troska i poszanowanie tradycji
na dalszych etapach pomoże Ci wnieść do Twojego życia jeszcze więcej hygge.
Jak na tak nieskomplikowane przeżycie hygge jest wielopoziomową
koncepcją; fenomenem, który traci część swojego znaczenia, gdy zostanie
podzielony na osobne elementy. Każdy z rozdziałów tej książki opisuje zarówno
niematerialne, jak i materialne aspekty hygge, ponieważ są one ze sobą
nierozerwalnie połączone.
Każdy człowiek ma własny, indywidualny sposób na kultywowanie
hygge, a w tej książce znajdziesz podpowiedzi,
jak wpleść hygge do codziennego życia.
Motywy tematyczne
Istnieją trzy ważne motywy tematyczne, które są widoczne
w każdym sposobie praktykowania hygge:
wewnętrzność, kontrast i nastrój. Wszystkie wspierają się
nawzajem i poszerzają swoje znaczenie, pomagając nam zrozumieć całą koncepcję.
Wewnętrzność
Z koncepcją hygge wiąże się świadomość przestrzeni —
zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej. Wewnętrzność to pogląd obejmujący
dyskretną, ograniczoną obecność, która jest elementem relacji z innymi ludźmi, z
miejscami oraz z upływem czasu. Kiedy włączamy tryb hygge, czujemy, że jesteśmy
we właściwym miejscu, ale mamy świadomość, że to schronienie ma granice —
fizyczne oraz czasowe. Koncepcja hygge wywodzi się z kultury, która kładzie
duży nacisk na wewnętrzną przestrzeń i celebruje cichą stabilność indywidualnej
tożsamości. Umysł, dom i kraj to właśnie wewnętrzność hygge.
To brzmi sensownie, że codzienne przeżycia i praktykowanie czegoś takiego jak hygge nie
mogą być zarezerwowane tylko dla Skandynawów, ale powinny być współdzielone z
innymi społeczeństwami, które tak bardzo pielęgnują koncepcję wewnętrzności, że
wysuwają ją na pierwszy plan.
Jeppe Trolle Linnet
Kontrast
Wewnętrzność, która wymaga zrozumienia powiązania między
wnętrzem a zewnętrzem, kieruje naszą uwagę na drugi ważny wątek tematyczny, jakim jest
kontrast.
Podczas praktykowania hygge czujemy się nieco zdystansowani
od świata zewnętrznego — odczuwamy kontrast pomiędzy poczuciem, że znajdujemy się
w centrum chwili przyjemności, a świadomością, że życie wokół nas nieprzerwanie
się toczy.
Nasze doświadczanie kontrastu jest wzmocnione przez
warunki przestrzenne, czasowe i społeczne:
wnętrze — zewnętrze, schronienie — ekspozycja, ciepło —
zimno, dzień — noc, światło — cień, bezruch — aktywność, dogadzanie sobie —
ograniczanie się, relaks — praca, niezależność — społeczeństwo, równość —
hierarchia, pokój — konflikt.
Nastrój
Hygge często jest kojarzone z duńskim słowem stemning,
oznaczającym „nastrój”. Hygge polega na tworzeniu harmonijnego nastroju, który
daje nam poczucie ciepła i zadowolenia.
Użycie
Słowo hygge jest swobodnie używane do opisywania
pomieszczeń, budynków, domów, przyjęć, ludzi
i czynności.
Hygge jest
często używane w mowie potocznej
w następujących formach:
Rzeczownik
Hygge
Czasowniki
Bezokolicznik (podstawowa forma czasownika):
at hygge
Z rdzenia hygge
wywodzą się dwa czasowniki:
1.
hygger —
czas teraźniejszy ciągły, nowy czasownik
nieprzechodni
hyggede (czas
przeszły)
at have det hyggeligt —
znajdować się w sytuacji, którą
można określić mianem hygge
2.
hygger sig —
starsza forma; czasownik przechodni
(„hygge się”)
hygger sig dotyczy
indywidualnego przeżywania
hygge i kładzie nacisk na dobre samopoczucie
danej osoby.
Zaimek zwrotny sig
(„się”) wskazuje na osobistą
perspektywę, odbierając słowu hygge niektóre
jego
społeczne konotacje.
Wyrażenia z czasownikiem hygge są
często używane
w mowie potocznej, zwłaszcza przy pożegnaniach:
Hyg dig!
Ka’ du hygge dig!
Du må hygge dig!
Wszystkie oznaczają „Obyś miał (miała) hygge!” —
można to porównać do „baw się dobrze”, z tym że
znaczenie tych słów jest dużo szersze.
Przymiotnik
Hyggelig (w
duchu hygge)
Det var hyggeligt — To było hyggeligt
Przymiotnik, który opisuje wydarzenie albo ruch,
na przykład en
hyggelig aften — „wieczór, który jest
hyggelig”.
Można też użyć tego przymiotnika do opisania
miejsca, na przykład en
hyggelig by — „miasto, które
jest hyggelig” (albo „miasto, w którym panuje duch
hygge”).
Popularne słowa złożone
Rzeczowniki:
hyggeaften —
wieczór w duchu hygge
hyggebelysning —
oświetlenie w duchu hygge
hjemmehygge —
dom w duchu hygge
hyggekrog —
róg w duchu hygge
råhygge —
mocne, autentyczne hygge
julehygge —
bożonarodzeniowe hygge
Czasowniki:
at julehygge —
praktykować hygge w Boże Narodzenie
at hyggesnakke —
prowadzić rozmowę w duchu
hygge
ZOBACZ CAŁOŚĆ:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz